شرکت آتش توچال -

تاریخچه پیدایش پودر خشک شیمیایی:

قبل از سال1959 بی کربنات سدیم برای اولین بار بعنوان پودر پایه انتخاب شد .
در سال 1959 تغییراتی بر روی پودر بی کربنات سدیم داده شد تا در موقع استفاده با کف سنگین پروتئینی سازگاری داشته یاشد .
در سال 1960 بی کربنات پتاسیم بعنوان پودر پایه پس از تغییراتی که بر روی پودر های شیمیایی داده شد مورد استفاده آتش نشانی قرار گرفت . پس از مدت کوتاهی بر روی پودر پتاسیم کلراید تغییراتی داده شد تا از نظر تاًثیر پذیری مساوی بی کربنات پتاسیم باشد .
در سال 1967 پودر خشک شیمیایی انگلیسی بنام اورا پتاسیم بی کربنات بعنوان پایه درست شد که در حال حاضر پنج نوع پودر خشک شیمیایی بعنوان پودر پایه موجود می باشد ، که این تحقیقات ادامه دارد و انواع دیگری نیز بدست خواهد آمد .

انواع پودر خشک شیمیایی :
1- بی کربنات پتاسیم
2- بی کربنات سدیم
3- کلرور پتاسیم
4- بی کرینات اوره پتاسیم
5- منو فسفات آمونیم

تعریف پودر خشک شیمیایی:
مجموعه پودر هایی که برای اطفاء حریق بکار برده می شود پودر خشک شیمیایی نامند.از این پودر در خاموش کننده های دستی، چرخدار و ثابت برای اطفاء حریق های نوع C ,B , A استفاده می شود.پودر خشک شیمیایی را نباید با پودر خشک که برای اطفاء حریق های فلزات مورد استفاده قرار می گیرد اشتباه کرد.

خواص فیزیکی و شیمیایی پودر خشک شیمیایی :
خواص فیزیکی و شیمیایی آن به عوامل زیر بستگی دارد :
1- قدرت انبار شدن
2- خاصیت روان بودن
3- ریز بودن ذرات
4- خاصیت ضد رطوبت پذیری

برای بالا بردن کیفیت پودر معمولاً افزودنیهایی به آنها افزوده میشود که عبارتند از :
استارات فلزی –فسفات تری کلسیم یا سیلکونها (یک نوع پولمین) که ذرات پودر را پوشش داده تا آنها روان و در مقابل اثرات کلوخه شدن و ارتعاشات مقاوم نماید .

استحکام و ثبات پودر خشک شیمیایی :
پودر خشک شیمیایی هم در درجه حرارت معمولی و هم در درجه حرارت پایین پایدار می باشد ولی بعضی افزودنیها ممکن است باعث ذوب شدن و تولید چسبندگی در درجه حرارت بالا شود بنابراین بالاترین درجه حرارت نگهداری پودر در 140 درجه فارنهایت یا 60 درجه سانتی گراد میباشد

درجه سمیت:
ترکیباتی که در حال حاضر در پودر خشک شیمیایی مصرف می شوند سمی نیستند با وجود این تنفس در محیطی که ذرات پودر پراکنده شده باعث اشکالاتی در امر تنفس می شوند.توصیه میشود برا کار کردن در محیطی که پودر پراکنده میباشد از فیلترهای ضد گرد و خاک استفاده شود.

اندازه ذرات پودر:
اندازه ذرات پودرخشک شیمیایی از 10 میکرون تا 75 میکرون می باشد که اندازه ذرات کارائی و اثر مهمی در خاموش کردن دارد . بهترین نتیجه موقعی حاصل میشود که ذرات پودر در حد متوسط بین 20 تا 25 میکرون باشد.

خصوصیات خاموش کنندگی پودر:
موقعی که پودر به طور مستقیم به محوطه آتش سوزی هدایت می شود شعله تقریباً در یک آن از بین می رود . مکانیزیم اصلی و شیمی خاموش کردن آتش توسط پودر هنوز بطور کامل شناخته نشده است.
بطور کلی خفه کردن ، خنک کردن ،دست بدست هم دادن سپر تشعشعی ،کار آیی پودر خشک شیمیایی را بوجود می آورد ولی مطالعات روشن میکند که یک واکنش قطع زنجیره ای در شعله ممکن است علت اصلی خاموش شدن آتش باشد.

عمل خفه کردن آتش توسط پودر :
برای سالهای متمادی این باور وجود داشت که خاصیت اصلی پودر های خاموش کننده مانند بی کربنات سدیم تولید گاز کربنیک در حین برخورد با حرارت زیاد در محوطه آتش سوزی می باشد ، بهر حال آزمایشات ثابت کرد که این گازها نمی توانند عامل اصلی خاموش کردن آتش باشند . برای مثال 5 پوند پودر خشک شیمیایی همان کار آیی را دارد که 10 پوند گاز کربنیک می تواند داشته باشد حتی اگر پودر تجزیه هم شده باشد.
موقعی که منو آمونیم فسفیت بر روی آتش های نوع A یعنی جامدات قابل اشتعال خالی می شوند در اثر حرارت زیاد تغییر شکل داده و از خود ماده چسبنده ای باقی میگذارند که معمولاً مواد گداخته را از نفوذ اکسیژن هوا محفوظ میدارد که در این عمل علاوه بر خاموش شدن آتش از دوباره آتش گرفتن آن نیز جلوگیری مینماید .

عمل خنک کنندگی:
عمل خنک کنندگی پودر خشک شیمیایی را نمی توان مهمترین دلیل خاموش کردن آتش بطور کامل قبول کرد. تحقیقاتی که دانشمندان در مورد ظرفیت حرارتی پودر های مختلف برای موًثرترین پودر ها انجام داده اند ،شامل تخمین مقدار حرارت مورد نیاز برای بالا بردن درجه حرارت با استفاده از وزنهای مساوی از مواد مختلف از 18 درجه سانتیگراد تا 300 درجه سانتیگراد را پیدا نموده اند که دو ماده خاموش کننده اثرات مساوی در خاموش کردن دارند . این دو ماده عبارتند از : مواد شیمیایی خشک که شامل 15% یا بیشتر بی کربنات سدیم و براکس با2%استات روی .
کربنات سدیم که قدرت خاموش کنندگی آن یک مقدار کمتر است بطور متوسط 79 کالری بر هر گرم جذب میکند .

سپر تشعشعی پودر خشک شیمیایی :
زمانی که پودر از یک خاموش کننده در محوطه آتش سوزی خارج می شود ابری از پودر بین شعله و بخارات ماده قابل اشتعال ایجاد می شود این ابر ماده قابل اشتعال را از تشعشعات شعله بدور نگه میدارد آزمایشات دانشمندان برای ارزیابی این فرضیه به نتیجه رسیده است که فاکتور سپر تشعشعی از اهمیت خاصی برخوردار است.

عکس العمل شکستن ارتباط زنجیره ای :
عوامل خاموش کنندگی قبلی هر کدام تا اندازه ای در خاموش کردن آتش نقش بزرگی را ایفا ء میکند بهر حال مطالعات دانشمندان روشن میکند فاکتور دیگری که سهم بیشتری در خاموش کردن آتش دارد تئوری واکنشهای زنجیره ای بوسیله احتراق می باشد اطلاعات بدست آمده سر رشته خوبی درمورد فاکتور اصلی خاموش کنندگی را روشن میکند بر حسب این تئوری رادیکالهای آزاد شده در احتراق بوجود آمده و واکنشهای این رادیکالها با یکدیگر جهت ادامه احتراق ضروری میباشد مکانیزیم این عمل بنام مکانیزیم شکستن ارتباط زنجیره ای آتش می باشد .
مثال :

H  + 3 H C--->4 H C  (  یک رادیکال می باشد)

نحوه استفاده و محدودیتها:

پودر خشک شیمیایی اصولاً برای خاموش کردن آتش مایعات قابل اشتعال بکار برده میشود بعلت غیر هادی بودن در آتش هایی که منشاً الکتریسته دارند نیز استفاده می شود.

• کنترل و کیفیت :
  مشخصات پودرهای شیمیایی توسط آزمایشگاههای معتبر شناخته و بررسی می شوند تا از نحوه عملکرد و خاموش کنندگی آنها اطمینان حاصل گردد.
  مشخصاتی که از طرف آزمایشگاها کنترل می شوند عبارتند از:
   مقداررطوبت
   قدرت دفع آب
   مقاومت در برابر کلوخه شدن
   عمل چسبندگی
  ریز بودن ذرات و قدرت خاموش کنندگی پودرهای شیمیایی بوسیله آزمایشهایی که بر روی آتش های استاندارد تحت شرایطی که از طرف سازنده پیشنهاد می شود تعیین می گردد.